Rhagolwg: Giro d'Italia 2021
Wel gyfeillion, mae Grand Tour cynta'r flwyddyn bron ar gyrraedd.
Y Giro d'Italia.
Gan mai hon yw'r Grand Tour gyntaf, mae 'na gyffro ychwanegol. Elfen o'r anhysbys. Pwy sydd wirioneddol yn barod amdani?
Ydyn, mae'r rasys wythnos wedi rhoi blas ar yr hyn rydym ni'n edrych ymlaen ato.
Ond dyma'r cyfle i weld brwydrau yn y mynyddoedd mawrion am y tro cyntaf eleni.
Dyma'r cyfle i wylio drama dair wythnos am y tro cyntaf eleni.
Dyma'r cyfle i gael sylwebaeth Gymraeg ar ras am y tro cyntaf eleni.
Ydy, mae hynny'n ychwanegu llawer at fawredd y Giro d'Italia, ond mae cymaint mwy iddo. Yr iaith, y diwylliant, y treftadaeth, y tirwedd, y tirlun, yr angerdd.
Ac er na fydd pethau cweit fel oedden nhw arfer bod eto eleni yn yr ystyr yma, mae'n dal yn addo i fod yn wledd. Mae'n dal yn addo i fod yn un o'r rasys mwyaf agored ar y calendr. Mae'n dal yn addo i fod yn ffyrnig ac yn danllyd.
Dyma i chi fy rhagolwg o'r ras fawreddog hon. Mae wedi bod yn broject rydw i wedi bod yn gweithio arno ers sbel, ac rwy'n gobeithio fod y canlyniad yn un cynhwysfawr y gwnewch chi fwynhau ei ddarllen.
Os nad ydych chi am ei ddarllen i gyd ar unwaith, mae modd clicio ar y dolenni isod i gyrraedd mannau penodol o fewn y gofnod.
Cynnwys:
Ffeithluniau defnyddiol
Y Cwrs
Nodiadau cwrs ar gyfer y Giro 2021. Mae manylion pellter, her a dringo yma. Cymalau mynyddig mewn melyn a chymalau gwibio mewn gwyrdd.
Mae cwrs y Giro d'Italia eleni yn wledd i ffans seiclo gydag amrywiaeth wych o gymalau gwahanol at ddant reidwyr gwahanol. Dros gyfnod o dair wythnos, byddent yn teithio bron i 3,500km gyda 47,000m o ddringo rhwng Torino a Milano. Mae adegau gwirioneddol lle y gallai'r ffefrynnau am y dosbarthiad cyffredinol golli amser o'r cychwyn cyntaf, felly bydd angen i'r un sydd am ennill y maglia rosa fod ar y droed flaen.
Fel y gwnes i grybwyll, cynhelir Grande Partenza eleni yn Torino, gan agor y cyfan gyda ras yn erbyn y cloc o 8.6km lle bydd arbenigwyr yn y maes, megis Filippo Ganna, yn serennu. Rhwng cymalau crempog i'r gwibwyr ar cymal 2 a cymal 5, mae dau o gymalau bryniog fydd yn tynnu dŵr i ddannedd reidwyr dewr ac ymosodol. Mae'n bosib y bydd rhai o'r ffefrynnau yn colli amser ar y ddau cymal yma, ac hefyd ar ddiweddglo copa cyntaf y ras sy'n cyrraedd ar cymal 6 i Ascoli Piceno. Cymal ddylai ffafrio gwibwyr pwerus ar cymal 7, cyn deuddydd yn y mynyddoedd. Bydd cymal 8 yn paratoi'r reidwyr ar gyfer cymal 9 heriol sy'n cynnwys chwech o gopaon a diweddglo copa i Campo Felice lle mae'r ddau gilomedr olaf ar y graean. Bydd seibiant i'r dringwyr ar cymal 10 lle tro'r gwibwyr fydd hi i serennu cyn y diwrnod gorffwys cyntaf ar Fai'r 18fed.
Bydd y rasio ffyrnig yn sicr o barhau i mewn i'r ail wythnos gan ddechrau ar cymal 11, sy'n cynnwys 4 sector o strade bianche (heolydd gwyn, graean) yn gorchuddio 35 o'r 70km olaf a diweddglo ar 12% i Montalcino. Croesi'r Apennines ar cymal 12 fydd fwy na thebyg yn ffafrio dihangiad, cyn cymal crempog i'r gwibwyr ar cymal 13. Bydd angen i'r dringwyr a'r ffefrynnau gymryd anadl ddofn bryd hynny cyn wynebu un o'r dringfeydd sy'n cael eu hofni fwyaf yn Ewrop - Monte Zoncolan. Daw ar ddiwedd cymal 14 sy'n 205km o hyd. Mae'r 11km cyntaf yn ffordd lydan llawn o fachdroeon, fydd yn baratoad meddyliol a chorfforol at y 3km olaf o uffern anfarwol; y graddiant yn hofran o gwmpas ac uwchben 20% drwyddi draw. Symud ymlaen at cymal 15 ac er y bryniau ar y ffin gyda Slofenia, disgwyliwn y bydd y gwibwyr eisiau'r gair olaf yma. Hynny'n rhannol oherwydd fod cymal y frenhines i ddod y diwrnod canlynol yn y Dolomiti; 212km gyda chymaint â 5,700m o ddringo. Triawd o fynyddoedd mawrion fydd uchafbwynt y cymal; y Passo Fedaia a'r Passio Giau bob ochr i Cima Coppi (y pwynt uchaf yn y Giro) y Passo Pordoi, sydd â'i chopa dros 2200 o fetrau uwchlaw'r môr. Bydd y cymal yn gorffen gyda disgyniad o gopa'r Giau i Cortina d'Ampezzo. Wedi cymalau 14 ac 16, gall y bylchau fod yn sylweddol ar y DC ar ail ddiwrnod gorffwys Mai'r 25ain.
Wedi dweud hynny, yn y drydedd wythnos bydd y ras yn cael ei hennill. Ar cymal 17, bydd y brwydro'n digwydd ar y ddwy ddringfa olaf; y cyntaf ohonynt i Passo San Valentino a'r diwethaf yn codi tua 10% am 11km i'r llinell derfyn yn Sega di Ala gyda'r graddiant yn cyrraedd hyd at 18%. Cyfle olaf i'r gwibwyr ar cymal 18 trefol, ond mae cyfres o fryniau yn reit agos at y diwedd lle gall ymosodwyr dewr sbwylio'u parti. Cymal yn gorffen ar ddringfa gategori un, sy'n codi i hyd at 14% o fewn y 3km olaf, ar cymal 19 i Alpe di Mera, cyn y dénouement dramatig ar cymal 20. Tair dringfa yn olynol i orffen; y Passo San Bernadino yn y Swistir, cyn croesi'r ffin yn ôl i'r Eidal dros y Splügenpass, a daw dringfa ola'r Giro ar Alpe Motta wedi can milltir yn y mynyddoedd gyda 4200m o ddringo. Ras yn erbyn y cloc yn Milano fydd yn dod â'r ras i ben ar Fai'r 30ain, gyda chwta 30km i ennill neu golli amser ar y dosbarthiad cyffredinol.
Mae'r llwyfan wedi'i osod; gadewch i ni gymryd golwg ar bwy fydd yn brwydro am y maglia rosa.
Y Ffefrynnau
Fel sy'n arferol, rydw i wedi grwpio'r ffefrynnau yn ôl system sêr - y tro hwn o dair seren i un seren.
***
Oedran: 24
2021: Mae Egan Bernal wedi cael dechrau digon tawel i'r tymor, ond eto wedi cael cyfle i rasio ar y lefel uchaf. Ymddengys ei fod, fel nifer o reidwyr eraill, yn cymryd llwybr yn gwyro'n fwy tuag at hyfforddi yn hytrach na rasio cyn y Giro eleni. Gweithiodd ochr yn ochr gydag Ivan Sosa yn y Tour de la Provence i ddarparu buddugoliaeth i'w gyd-Golombiad nôl ym mis Chwefror, cyn bod yn rhan o'r detholiad allweddol a gorffen yn 3ydd yn Strade Bianche. Y tro diwethaf y gwelson ni o'n rasio oedd yn Tirreno-Adriatico, lle daeth i'r amlwg nad oedd o ar ei orau gan orffen yn 4ydd ar y DC, dros bedwar munud y tu ôl i'r buddugwr Tadej Pogacar.
Grand Tours: Dyma fydd y tro cyntaf i Bernal gystadlu'n y Giro d'Italia. Daw ei unig brofiad mewn Grand Tours yn y Tour de France, lle mae wedi cael canlyniadau amrywiol. Gorffennodd yn 15fed fel domestique i Geraint Thomas yn 2018, cyn ennill y ras yn 2019, a methu â gorffen yn sgil anaf i'w gefn yn 2020.
Gallu yn y REC: 3/5
Dod i gasgliad: Bydd hi'n sicr yn ddiddorol gweld pa effaith fydd dros i 50 diwrnod heb rasio cyn y Giro yn ei gael ar ei ymgyrch, a chawn weld os y bydd problemau gyda'i gefn yn dod i'w ddychryn eto. Mae ganddo dim cryf o'i gwmpas, sydd hefyd yn cynnwys Ivan Sosa, Dani Martinez a Pavel Sivakov, felly bydd opsiynau tactegol eang gan Ineos yn y mynyddoedd.
Oedran: 28
2021: Yn wahanol iawn i Bernal, gwelson ni Yates ar ei orau wythnos diwethaf a hynny yn y Tour of the Alps. Buddugoliaeth oruchafol gafodd yno wedi i ymosodiad lwyddiannus ar cymal 2 roi digon o fwlch iddo i gynnal hyd y diwedd. Daeth hynny wedi datblygiad cyson ond graddol ar draws misoedd agoriadol y tymor; cadwodd allan o'r pennawdau a'r pump uchaf yn Tirreno cyn gwylio'i efaill yn ennill yng Nghatalwnia.
Grand Tours: Bydd nifer yn cofio disgyniad dramatig Yates o frig y dosbarthiad cyffredinol yn y Giro yn 2018 wedi iddo ennill nifer o gymalau cyn chwythu yn y dyddiau olaf. Dangosodd wir botensial Grand Tours bryd hynny, rhywbeth y llwyddodd i'w wireddu yn hwyrach yn y flwyddyn honno gan ennill y Vuelta. Dychwelodd i'r Giro yn 2019, ond 8fed gafodd bryd hynny.
Gallu yn y REC: 4/5
Dod i gasgliad: Mae'n ymddangos fod Yates a'i dim wedi dysgu o'u camgymeriadau yn 2018 wrth edrych ar ei ymgyrch yn La Vuelta yn 2018, ond eto os ydy Yates wedi cyrraedd brig ei allu'n barod yn yr Alpau, does bosib ei fod o'n gallu cynnal y safon hwnnw tan ddiwedd mis Mai? O gofio fod y cymalau pwysicaf ac anoddaf yn yr wythnos olaf, bydd yn rhaid iddo gadw tipyn go lew o egni yn y tanc ar gyfer rheiny. Bydd Mikel Nieve, Esteban Chaves a Nick Schultz ymysg ei domestiques profiadol a galluog.
**
Oedran: 31
2021: Mae Mikel Landa wedi cael dechrau cynhyrchiol i'r tymor gan rasio ar y lefel uchaf yn gyson. Llwyddodd i orffen yn drydydd ar y dosbarthiad cyffredinol yn Tirreno-Adriatico cyn gorffen yn 7fed yn Volta Catalunya, yn ogystal â bod yn rhan o'r detholiad allweddol yn y rasys undydd GP Industria (3ydd) a Trofeo Laigueglia (6ed).
Grand Tours: Dyma un sy'n hynod brofiadol mewn Grand Tours; un sydd wedi gweithio dros eraill yn Sky a chael ei ymgyrchoedd ei hun hefyd. Gorffennodd yn 4ydd yn y Tour de France llynnedd, ei ganlyniad gorau mewn Grand Tour ers 2015 lle gorffennodd ar bodiwm y Giro.
Gallu yn y REC: 3/5
Dod i gasgliad: Â bod yn hollol onest, mae Landa wedi fy argyhoeddi'n ddiweddar, ar ddechrau 2021 ac yn y Tour llynnedd. Heb os, bydd yn teimlo fod hwn yn un o'r cyfleon gorau a'r cyfleon olaf i gael ei ganlyniad gorau erioed mewn Grand Tour, ond a fydd ei ddiffyg gallu (mewn cymhariaeth ag eraill) yn y REC yn ei ddal nôl rhag cipio'r maglia rosa yn Milan? Bydd